Het ‘maatschappelijk rendement’ van investeringen in het sociale domein krijgt meer en meer aandacht. Zeker in deze periode van bezuinigingen groeit het besef dat er keuzes gemaakt moeten worden. Een goede onderbouwing en verantwoording van publieke uitgaven is daarbij belangrijk.
Het denken in termen van maatschappelijk rendement en het maken van kosten- batenanalyses kan hierbij helpen. Maar hoe maak je nu inzichtelijk wat die baten zijn? Welke waarde wordt gecreëerd? En wat levert het de maatschappij op? Hutspot heeft in opdracht van Calibris onderzoek gedaan naar financiële kengetallen om het maatschappelijk rendement van haar projecten inzichtelijk te maken.
Door de projecten die Calibris uitvoert, worden onder andere nieuwe banen gecreëerd, voortijdig schoolverlaten tegengegaan en werknemers bijgeschoold om te kunnen werken op een hoger niveau. Dit is waardevol werk. Echter, het is zaak om inzichtelijk te maken wat nu die waarde is en wat de uitvoer van dergelijke projecten de maatschappij oplevert. Niet alleen in aantallen banen, doorstromers of studenten, maar juist in financiële zin. In een artikel in de Volkskrant onderstreept het CPB de noodzaak hiervan. Specifiek in relatie tot het tegengaan van voortijdig schoolverlaten:
Voortijdig schoolverlaten is een belangrijk maatschappelijk probleem dat gepaard gaat met hoge kosten, stellen de onderzoekers van het CPB. ‘Er wordt veel geïnvesteerd in de aanpak (naar schatting 400 miljoen euro in 2011), maar er is weinig bekend over de effectiviteit van de diverse maatregelen.’
Voor Calibris helpt inzicht in het maatschappelijk rendement bij het realiseren van een goede financiële basis voor de uitvoer van haar projecten. Het levert beleidsmakers informatie op die zij kunnen gebruiken om te komen tot besluitvorming, of om het debat op basis van meer objectieve, feitelijke gronden, te voeren.
Om het Maatschappelijk Rendement van de projecten van Calibris te berekenen heeft Hutspot onderzoek gedaan naar kengetallen rondom een viertal centrale vragen:
Het onderzoek om te komen tot de waarden, bedragen en kengetallen is uitgevoerd in de vorm van desk research. Bestaande onderzoeken en publicaties van betrouwbare bronnen (90% cijfers uit database CBS) zijn gebruikt en de resultaten en inzichten hieruit zijn gecombineerd. Het CBS heeft aanvullend maatwerkgegevens aangeleverd en geadviseerd over de gebruikte getallen. De resultaten zijn door Hutspot doorvertaald naar waarden waarmee Calibris inzicht krijgt in het maatschappelijk rendement van haar projecten. Die waarden worden in het onderzoeksrapport als kengetallen en bouwstenen gepresenteerd.
De resultaten uit het onderzoek voor Calibris zijn communiceerbaar gemaakt aan de hand van persona’s in een zogenaamde ‘infographic’. In de centrale vragen die in dit onderzoek zijn beantwoord, worden personen in situaties geïntroduceerd, zoals een ‘geslaagde niveau 3 student’ of een ‘werkende niveau 2 student’. Om duidelijk aan te geven wat hieronder wordt verstaan en met welke variabelen de kengetallen zijn berekend, zijn de situaties beschreven in de vorm van persona’s: archetypen van personen. De persona’s zijn voorzien van een naam en persoonskenmerken (zoals leeftijd) en situaties (werkend, geslaagd, etc.). Dit maakt de resultaten voor de lezer levendiger en eenvoudiger te begrijpen. De persona’s en cijfers die in het rapport gebruikt worden zijn vervolgens grafisch weergegeven in een infographic. De infographic levert een overzichtelijk beeld van de kengetallen en kan worden gebruikt om de informatie toegankelijker te presenteren aan zowel interne als externe partijen. Zie onderstaande presentatie met voorbeelden.
De kengetallen uit dit onderzoek zijn opgesteld op basis van de specifieke behoefte en type projecten van Calibris. Calibris gebruikt deze kengetallen bij het financieel onderbouwen van het maatschappelijk rendement van haar projecten. Deze informatie en inzichten neemt Calibris mee in financieringsaanvragen richting het Rijk, provincies en gemeentelijke overheden.
Ben je actief in het sociale domein en speelt het vraagstuk van maatschappelijk rendement ook voor jou? Neem contact op via hallo@hutspot.nl dan bespreken we jouw vraagstuk bij een kop koffie. Wij kunnen je helpen met het inzichtelijk maken van het maatschappelijk rendement van jullie activiteiten en projecten. Niet door het optuigen van groot onderzoek, wat je in literatuur rondom dit onderwerp vaak terug ziet. Maar door jullie kenmerkende situatie als uitgangspunt te nemen en slim te vergelijken met bestaande onderzoeken en publicaties van betrouwbare bronnen.
Neem dan contact met ons op, we maken graag een afspraak